Od 2012 roku w Polsce obowiązuje Ustawa o odpadach, które reguluje przepisy dotyczące procesu gospodarowania odpadami w sposób uwzględniający dobro środowiska i zdrowie innych osób. Od czasu wejścia w życie tego aktu prawnego pojawiły się liczne nowelizacje i zmiany. Co dokładnie opisuje obecna wersja Ustawy o odpadach i kto musi zastosować się do wprowadzonych norm prawidłowej utylizacji śmieci?
Czym jest Ustawa o odpadach?
Ustawa o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 roku to dokument, który określa środki i sposoby postępowania pozwalające ograniczyć ilość wytwarzanych śmieci oraz ich negatywny wpływ na środowisko. W ogłoszonym tekście dokumentu można znaleźć informacje na temat ogólnych przepisów obejmujących:
- zakres ustawy,
- wyjaśnienie podstawowych pojęć ustawowych,
- informacje o katalogu odpadów oraz statusach wybranych grup odpadów.
W kolejnych rozdziałach dokładnie sprecyzowano zasady ogólnej gospodarki odpadami i wymogi wobec wytwórców odpadów, a także osób uczestniczących w procesie ich przetwórstwa oraz utylizacji.
Wśród głównych założeń hierarchii sposobów postępowania z odpadami należy wyróżnić:
- zapobieganie powstawaniu odpadów,
- przygotowanie odpadów do ponownego użycia,
- poddanie odpadów do recyklingu,
- korzystanie z alternatywnych sposobów odzysku odpadów,
- przeprowadzenie właściwej utylizacji.
Jakie przepisy reguluje Ustawa o odpadach?
Ustawa o odpadach umożliwia lepsze zrozumienie procesu gospodarowania odpadami i wskazuje na rozwiązania dla konkretnych grup wytwórców odpadów, które przyczyniają się do prawidłowego obrotu śmieciami na różnych etapach, m.in. składowania, przetwórstwa czy utylizacji. Dzięki wyszczególnionym przepisom wiadomo, które frakcje śmieci wymagają szczególnego sposobu postępowania i nie mogą być składowane razem ze śmieciami komunalnymi. W akcie prawnym można znaleźć informację o konieczności uzyskania niezbędnych pozwoleń lub potrzebie prowadzenia ewidencji przy wytwórstwie i przekazywaniu odpadów.
Wśród licznych nowelizacji Ustawy o odpadach warto wskazać zmianę z 2019 roku, która zmieniła sposób prowadzenia dokumentacji. Ustawa o odpadach 2020 (obowiązująca od tego roku) pozwala gromadzić wszystkie sprawozdania, raporty w teleinformatycznym systemie BDO (Baza Danych Odpadowych). W ten sam sposób funkcjonuje również rejestr producentów odpadów, a procesy ewidencyjne uległy pełnej cyfryzacji.
Przeczytaj także: Czym jest Rejestr BDO i kto musi się rejestrować?
Kogo dotyczy Ustawa o gospodarowaniu odpadami?
Przepisy ujęte w Ustawie o odpadach dotyczą producentów odpadów oraz osób (wytwórców), którzy w ramach prowadzenia swojej działalności lub codziennego funkcjonowania mogą mieć wpływ na wzrost liczby odpadów. Zapis prawny obejmuje również osoby uczestniczące pośrednio w procesie zmiany składu lub miejsca przechowywania wybranych odpadów.
W przypadku jednostek organizacyjnych, osób fizycznych i prawnych wytwórcą odpadów jest osoba bez osobowości prawnej, do której przynależą odpady. Inaczej jest podczas prac remontowych i budowlanych odbywających się w ramach prowadzenia działalności usługowej. W takiej sytuacji za wytwórcę odpadów uznaje się podmiot podejmujący się wykonania tych usług.
Ustawa o odpadach – pozytywne aspekty
Ustawa „śmieciowa” mimo wprowadzenia wielu restrykcji i zasad regulujących postępowanie oraz obrót odpadami stanowi jeden z ważniejszych dokumentów odpowiadających za prowadzenie działań służących utrzymaniu dobrego stanu środowiska, a także zdrowia i życia ludzi. Tylko dzięki ściśle określonym działaniom i podporządkowaniu się przepisom prawnym można osiągnąć efektywne rezultaty działań i sprawnie realizować postanowione cele sprzyjające wspólnemu dobru ludzi, przedsiębiorstw i całego ekosystemu.
